Caleiado
Hyoscyamus albus
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-blanc, Erbo-dóu-mau-de-dènt, Erbo-de-dènt, Faio.
Nom en français : Jusquiame blanche.
Descripcioun :La caleiado es uno planto pulèu forto, pelouso, que trachis dins lis escoumbre e i pèd di baus. Se recounèis eisa quand flouris à si bèlli flour jauno emé souvènt (mai pas toujours) lou centre vióulet à negre.
Usanço :Ei couneigudo, coume l'erbo-dóu-mau-de-dènt, pèr leva lou mau i dènt. S'acampavo li grano, pièi èron jitado emé de braso, e emé uno bolo èro acampa lou fum, pièi enca se metié d'aigo boulènto dedins pèr èstre alena emé un torco-man (P. Lieutaghi, op.cit. p. 287). Fau saupre qu'es uno planto proun empouisounanto que caup d'alcalouïde dangeirous.
Port : Erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Paret
- Mar
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus albus L., 1753
Blet
Amaranthus blitum
Amaranthaceae
Autre noum : Bledo-sóuvajo.
Nom en français : Amarante blette.
Descripcioun :Lou blet es uno amaranto pulèu chanjadisso, siegue drecho, siegue couchado au sòu, pòu èstre verdo o rouginasso coume sus li fotò. Trachis dins li relarg pulèu bagna o umide, coume li mueio o en ribo d'aigo, e tambèn dins lis escoumbre. Se recounèis subretout à si fueio, proun larjo e souvènt acabado pèr dos partido.
Usanço :Coume lis àutris amaranto, lou blet se manjo crus en ensalado vo cue coume d'espinarc (pas trop n'en manja pamens pèr l'acide óussali e li nitrate). Li grano se manjon cruso, grasihado o boulido (15 mn) coume voulès. Pamens es uno di ràris amaranto dóu païs, que s'atrobo mens qu'à passa tèms. Manjas pulèu lis envahissènto.
Port : Erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Amaranthus
Famiho : Amaranthaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 6 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Mueio
- Ribiero
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Amaranthus blitum L., 1753